14 di aprel 2020

FAQ SOAW Labor – Sr. Gijsbertha

1 Mi a pèrdè trabou durante di COVID-19, unda mi mester registrá?

Esaki por registrá via e number 434030 i einan na lo dirihibo si bo a pèrdè trabou i bo mester di ayudo. Einan bo ta haña tur infomashon sobrá ku bo tin mester.

2 Mi tabata buskando trabou pa algun luna promé ku COVID-19, mi tambe ta bai haña sosten aworaki? – Tene na kuenta ku hende kapasitá NO por haña onderstant.

Un hende ku promé ku 15 mart a pèrdè su trabou lo haña un sostén den forma di un bòn di kuminda. Tur persona ku a pèrdè trabou pa motibu di COVID-19 dus despues di 15 mart,  tur ta haña un sosten di Naf. 1000 pa luna sin importá e tipo di trabou ku bo tabatin basta ku bo no tabata kobra ònderstant kaba. E ora ei tin un otro tipo di areglo.

3 Mi tin algun trahadó i nos kompania no tin entrada mas aworaki.

A) Mi por manda trahadó kas ku vakansi sin pago?

Ta pidi dunadonan trabou pa warda un ratu ku esaki mirando ku nan tambe por hasi un petishon pa bin na remarke pa haña sosten di e Noodfonds. Mester bin ku e sifrannan si pa proba ku bo a hiba pèdida pa bin na remarke. Pronto lo tin mas informashon tokante di esaki.

B) Mi por manda trahadó kas ku fakansi obligatorio, ku òf sin pago?

Normal si. Pero pa motibu di e medidanan di COVID-19 ku gobièrnu atuma na e momentunan aki nos leinan no ta permiti dunadó di trabounan unilateralmente hasi kambionan den kondishonnan di trabou di nan trahadornan. E dos partidonan por yega na un konvenio ku mester ta redelijk i billijk pa e trahador. Pero no por ta asina ku ku Gobiernu a pidi pa Keda Kas i e trahador mester sufri konsekuensha di esaki.

C) Mi por pidi pèrmit pa kita algun trahadó for di trabou? Ki ora si

Depende e sirkunstanshanan ku e kompania taden. COVID-19 ta influenshá tur hende, tin sektornan vital ku si por traha, Ora mester kita persona for di trabou por aserká SOAW pero mester wak si tin otro opshon promé, manera redukshon di ora di trabou i despues kita e hende. Pero mirando ku gobièrnu ta bai bin ku medidanan netamente pa tene hend na trabou ta sugerí pa warda riba esaki.

4 Mi tabata den eksterior i mester a bai kuarentena ora mi a yega bèk Kòrsou. Ken ta pagami e dianan ei? Ta hasi diferensha ku ta hende den vaste dienst, hende ku ta traha parttime / 0-uren?

Irespekto ku ta vaste dienst of nò, ora gobiernu bin ku un dekreto kaminda ta stipulá ku mester bai den kuarentena esaki ta obligatorio. Pasobra ke evitá ku e viro ta plama na Kòrsou.Segun lei na momentu ku gobièrnu bin ku dekreto asina, e dunadó di trabou mester paga e dianan ei. E relashon di trabou ku tin entre e partidonan ta pone ku e ta konta pa tur trahador meskos sea k uta den vaste dienst of part time/0-uren.

5 Mi doño di trabou a mandami firma un karta ku ta baha mi oranan plùs pago mensual. Kiko mi mester hasi?

Si bo ta di akuerdo pa boso dos yega na un akuerdo esei por. Pero segun lei unilateralmente un doño di trabou NO por kambia e kondishonan di  trabou i sigur no salario, oranan ku mester traha of dianan di vakashon. Esaki por solamente ku konsentimentu di e trahadó.Pues ta si bo ta di akuerdo so esaki por sosodé. 

6 Mi ta dunadó di trabou i mi tin un tim di 10 hende trahando. Kon ta e mihó manera pami yuda tur mi trahadónan i mi mes tambe? Mi no tin entrada sufisiente pa sigui paga salario.

Mester ten kuenta ku awor den aprel lo tin e problemanan aki i lo tabata mihó ku tur dunadó di trabou tatin un reserva pa e periodo pa e por kubri e dianan ku tur hende mester keda kas. Pero si un kompania por proba ku ela hiba pèrdida di tal sistema ku e ku e no por paga su trahadornan nan, por hasi un apelashon riba e Noodfonds. Por subi belastingdienst.cw pa mas informashon. Tin un skala di medida pa kumpli ku e kompanianan kaba. Pero ta importante pa tuma nota di e informashonnan aki tambe pasobra esaki ta loke por hasi uso di dje promé ku tuma e desishon pa retirá hende for di trabou.

7 Mi ta traha a base di ‘no work – no pay’. Kiko ta mi derechonan aworaki? Mi por haña sostén?

Depende di e struktura di kontrakt. Si e trahado por proba ku ku e no tin entrada mas i e doño di trabou ku mester ta será tampoco no tin entrada, nan tur dos por bin na rekarke pa haña sosten di e Noodfonds.

8 Mi mi doño di trabou a disidí ku e ta kita un porsentahe for di salaris di mart, sin pidi pèrmit pa hasi esei. E tabatin mag di hasi esaki? 

No. Niun kompania tin e derechi di kita for di sueldo òf dianan di trabou pasobra na momento ku gobièrnu a deklará e medidanan ya e payroll di luna di mart mester tabata kla kaba dus tur hende tin derechi riba nan salario.

9 Mi a pèrdè trabou nèt na fin di febrüari. Mi tambe por haña sosten di Gobièrnu? 

Si. E tambe ta vulnerabel i por bin na remarke pa un tipo di sosten di gobièrnu. E no ta mesun kos ku personanan ku a pèrdè nan trabou después di 15 di mart.

10 Mi tin un kompania chikí ku algun trahadó den “vaste dienst”. Kiko mi mester hasi pa mi por apliká pa e sosten di 20%-80%? 

Ta bai bin un Noodfonds. Por hasi aplikashon pa e bin na remarke pa esaki, ku lo kubri 80% di loke mester paga e trahador pa asina e no ta nesesario pa kita hende for di trabou.

11 Kon un dunadó di trabou mester atendé ku empleado ku kontrakt vigente di 6 luna? 

A) Por terminá ku e kontrakt sin ku su fecha di vensementu a yega, mirando ku no tin trabou ni entrada aktualmente? 

Nò. E dunado di trabou mester respetá e kontrato ku ela sera.pero ta dependé di kantidat di luna ku e ta den servicio. Si ta den periodo di proeftijjd si esaki ta posibel pero den e situashon di COVID-19 e Noodfonds tei pa tantu e trahadó komo e dunadó di trabou. Por yama SOAW na 4340300 pa guía i sosten. 

B) Kon ta hasi esaki ku empleado ku aktualmente ta den periodo di prueba? 

E dunadó di trabou por terminá e kotrakt.

12 Nos tin un kompania ku mester a sera paso e no ta vital. Tur trahadó ta den ‘vaste dienst’, pero a buta nan ku ‘verplichte vakantie’ pa 2 siman, esaki ta korekto segun lei? 

Nò. Esaki no ta korekto. Un trahador según lei tin por di mantené su salario, i su dianan di vakashon. E dunador di trabou tabata muchu lihé ku su desishon pa manda tur hende ku vakashon. E mester tin pasenshi. E Noodfonds tan a kaminda i por hasi uso di di esaki..

13 Nos tin un kompania ku mester a sera paso e no ta vital. Dado kaso e medida di ‘Shelter in Place’ keda ekstendé pa mas ku 2 siman, e kompania no por paga salario fin di luna, kiko e mester hasi legalmente? 

E mester hasi un petishon e ora ei na SOAW. Tin hurisprudensia riba kiko un temporada kòrtiku kemen. E por enserá  di 2 dia te ku 6 siman. E trahador i e dunadó di trabou menster drenta dialogo i hasi palabrashonnan ku ta billijk i redelijk. Ta unilateralmente e dunadó di trabou no mag kambia e derechinan di e trahadó. 

14 Mi a traha dianan di fiesta i tambe overtime, pero mi no a haña esakinan pagá fin di luna ei. Esaki por? 

Nò. Bo mester haña pago kompleto esei ta konta tambe pa otro kosnan ku mester paga of spar. E dunaó di trabou no por kambia kosnan unilateralmente mirando ku nos ta den e period di medidanan di COVID-19.

15 Mi tin trabou fiho, mi mester haña pago pa e dos simannan aki di ‘Shelter in Place’ ku mi mester keda kas obligatoriamente? 

Sí. No ta falta e di e trahadó pasobra ta gobièrnu a bin ku e medidanan.  Según lei e dunaó di trabou mester paga. Si esaki no ta posibel, e trahadó por hasi un apelashon riba e Noodfonds.

16 Mi a komprondé ku un doño di trabou por yega na un areglo ku bo pa redusí bo salario. Esaki ta korekto i bo doño di trabou mester pidi pèrmit serka SOAW pa esaki? 

Si. Según lei un dunadó di trabou no por kambia kos unilateralmente na e kondishonnan di trabou. Sí, e por hasi kambio pero solamente den konsulta ku e trahadó. E e dos partidonan mester yega na un palabrashon ku tur dos ta bai di akuerdo. Asina ei so e no no tin mester di bai SOAW. Pero Semper en kuando ku loke a kumbiní ta redelijk i billijk.

17 Si mi tin trabou fiho i mi mènèdjer/doño di trabou bèl mi i splikami ku pasobra no tin produkshon e luna aki, nan a disidí ku ta 60% di e salario so por paga. Despues di splika esaki na telefon, nan ta manda un karta pa firma pa bai di akuerdo. Esaki por? 

Nò. Un doño di trabou NO por disidí unilateralmente na hasi kambio den kondishonnan di trabou. Solamente si tur dos partido a yega na algu ku nan tur dos ta di akuerdo ku ne por hasi kambio. I si tin duda si loke un doño di trabou proponé ta rasonabel i hustu,(redelijk en billijk) semper por tuma kontakto ku SOAW.

18 Mi ta laborá via di uitzendbureau pa Limpiesa Na Skolnan. Dia 30 di mart nan a bèl bisa nos ku no mester bai traha e 2 siman nan aki i e ta bira No Work-No Pay. Mi ke sa kiko ta nos derechi i unda nos mester bai. 

Nò. Un doño di trabou no por  disidí unilateralmente di kambia e kondishonnan di trabou. Hecho ta ku e uitzendbureau i e skol tin un konvenio. Dus pa esakinan gobièrnu a instituí e Noodfondfonds kual nan por hasi uso di dje alomenos ku nan por proba di a sufri konsekuenshanan finansiero dor di e medidanan. Ya e ora ei no tin mester di kita niun hende for di trabou kual ta e meta di Gobiernu.

19 Mi ta traha pa un kompania den turísmo i mi tin un kontrakt di ‘0-uren’. Kiko ami mester hasi, kon mi por haña yudansa? 

Esaki si ta un situashon fèrfelu tantu pa e trahadó komo e doño di trabou. Espesialmente HORECA a sufri daño dor di e medidanan di gobièrnu. Aki mester usa un tiki kreatividat pa evitá di kita hende for di trabou. Un ehèmpel ta ku por probechá e temporada ku ta será pa hasi onderhoud. Pues portá ku por hasi otro tipo di trabounan pa tanten asina ta evitá ku hende ta pèrdè trabou.

20 Mirando ku e Komunikado Interno di Hucor Holding a salí pa tur hende lesa, Sr. Gijsbertha lo por duna komentario i ekspertisio riba e manera di atendé ku trahadó aki? Meskos pa trahadónan di Dreams/Sunscape. 

Tipo di kartanan asinaki no ta akseptabel. Un donño di trabou no por disidí unilateralmente pa kambia kondishonnan di trabou. Esaki mester sosdé konhuntamente ku e trahadornan. E kartanan aki no tin niun balides. Tin trahadornan ku sea pa ignoransha of dor di preshon ta firma e kartanan aki, anto tampoko no por pone preshon riba trahador pa e firma nada. Si e doño di trabou ke hasi un petishon nan por aserka SOAW. Pasobra SOAW ta atendé ku tei tantu pa e trahador komo e doño di trabou.

21 Mi trabou ta hasi un retenshon di mi salario pa deurwaarder. Den e situashon aki kaminda dor ku mi no ta traha mi ta kobra ménos, por para esaki i mi por haña mi sèn bèk? Kon SOAW por intermediá den kaso di deurwaarder ku ta retené salaris?

Esaki ta mas difísil dor ku e doño di trabou ta inhoudingsplichtige i pa lei  e mester retené i traspasá pa e instansha ku e tin ku bai. Esei kemen ku fin di mart e mester a kumpli ku lei. Ta mihó pa aserka e deurwaarder i wak den kua arreglo por drenta sigur mirando e arreglo ku bankonan a drenta ku gobièrnu i wak si e por duna dispensashon. Loke naturalmente no por ta, ku ta pidi e doño di trabou e sèn bèk pasobra ya ela traspasé kaba.  Loke tampoco no por, ta ku e doño di trabou ta retené pero no ta traspasá e montante pa e partido en kuestion.

22 Mi ta un persona ku ta kue e djòp/lora man, ki tipo di sosten ami por haña den e periodo aki i unda mi mester registrá? 

E personanan aki tambe por registrá. Bo por haña sosten di SOAW. Por yama na 4340300 òf por registrá via soaw.mobi. Pasobra tur hende ku ta kue djòp pero no ta hañando ònderstant por haña sosten di SOAW via di e Noodfonds.

23 Mi tin un trabou fiho i banda di esei mi ta kue djòp riba mi mes. Aworaki mi no por kue djòp mas pero mi trabou ta pagami normal. Mi ta bini na remarke pa sosten di Gobièrnu?

Si bo no a pèrdè bo trabou fiho esaki ta nifiká ku bo tin entrada. Si t’asina ku dor ku bo entrada adishonal a kai afó bo entrada ta menos pero bo tin un entrada. E focus di gobièrnu ta pa yuda esan mas vulnerabel dus e hendenan ku a pèrdè trabou.

24 Mi ta traha na un lugá finansiero i nan ke paga nos solamente 50% pa e luna di aprel. Esaki ta posibel? 

Nò. Un doño di trabou no por disidí ubnilateralmente pa kambia kondishonnan di trabou. Tambe tasina ku durante di un period kortiku tur kondishonnan di trabou ta keda igual Tin hurisprudensia tokante di e periodo. Solamente den konsulta ku e trahadó por yega na un konvenio ku ta rasonable i hustu. Den e kaso aki 50% no ta rasonabel I hustu.

25 Mi pregunta ta lo sigiente: Mi ta traha pa un kompania di hijskranen. Dia 17 di mart nos tabatin un meeting en kuanto di situashon di COVID-19 aki, kaminda ku mi doño di trabou a indiká ku e por segurá 3 luna mas di salaris. Djaweps siman pasá mi ta haña un yamada di dje, kaminda e ta bini ku un propuesta pa fin di aprel aki nan retené 25% di salario di tur trahadó. Mi tin e siguiente preguntanan:

A) Esaki tin mag? Paso te ainda ami no a haña niun uitstel van betaling pa ku mi debernan di fin di luna. 

Den e kaso aki e propuesta di e doño di trabou no ta inhustu. Zowieso e mester hasi palabrashon ku e trahadornan pasobra tur kondishon di trabou ta keda igual i no por imponé nada riba nan.

B) Ken lo por kalkulá pami kuantu e salaris ta bira si mi pèrdè e 25% aki for di mi bruto? 

Esaki ta basta fasil pero por yama SOAW na number 4340300 pa mas informashon.

C) Kiko ta mi derecho i obligashon den e situashon aki?

E trahador tin derecho riba tur kos ku lei ta bisa pero tin obligashon tambe. E obligashon ta ku e trahador lo praktiká goed werknemerschap i e doño di trabou ta praktika goed werkgeverschap. Esei kemen ku huntu nan mester yega na un convenio kaminda ta salbarguarguardiá e interés di negoshi i tambe e interés di e trahadó.

26 Mi ta bai skol di Damen. Komo studiante nos a firma un kontrakt ku nan, ku tur luna nan ta paga nos Naf 700. Pero ku e situashon ku tin aki, nan a bisa nos ku nan no tei paga nos esei mas, paso nos no ta haña lès. Nan ta bai kuminsá duna lès online, pero nan ke paga nos e oranan ku nos ta haña lès so. Mi pregunta ta: esaki no ta bai kontra di loke nos a firma p’e? 

Ora ku firma un kontrakt tur dos partido mester respetá loke a kombiní Si esaki no ta e kaso por tuma kontakto ku SOAW òf manda un mail na sektor-labor@gobiernu.cw . Ta bon pa mustranan e kontrakt pasobra den un kontrakt semper tin artíkulo i klóusulonan ku ta pone ku por terminá un kontrakt bou di sierto kondishon.

27 Mi ta traha den Horeca/Hospitality via di uitzendbureau. Ki tipo di sosten mi por haña?

Pa tur tres partidonan tin un sosten ku por hasi uso di dje. Dùs e uitzendbureau e kompania ku bo ta traha p’e i p’abo mes. P’esei buska kontakto ku SOAW na 4340300.

28 Mi tin algun aña ku trabou fiho pero part-time. Mi doño di trabou por pidi sosten finansiero pa ami tambe? (Horeca) 

Tur kompania ku ta sufri konsekuensia di medidanan di gobièrnu, por pidi sosten di Noodfonds. E sosten ta garantisá ku no tin mester kita hende for di trabou.

29 Mi doño di trabou ke pa nos tuma dia di vakansi anto esnan ku no tin mas pa e aña aki, mester tuma di otro aña. E kos aki por? 

Nò. Bou di sirkunstansia nan normal dependiendo di e problema un doño por pidi  trahadornan pa bai ku vakashon obligatorio. Pero bou di e sirkumstansianan aki un doño di trabou no por unilateralmente mishi ku kondishonnan di trabou. Pues no por kita dianan di vakashon, ni obligá hende pa tuma dianan di vakashon. Ta gobièrnu a bin ku e dekreto i no ta nan falta ku boso no por traha Pues pa e motibu ei no por kita dia di trabou.. E por hasi un apelashon riba e Nooodfonds i e por hasi uso di e diferente oportunidatnan Fiskal ku tambe tin.

30 Mi ta traha den un pakus i ta kobra kèsh, pues mi no tin salaris slep. Mi por bini na remarké pa sosten? 

Si. Di SVB I belasting nos por aberiguá si e persona tabata na trabou òf nó. Esaki ta un oportunidat pa SOAW tambe pa sa kua kompania ta duna salaris slep òf nó. Pasobra segun lei tur kompania mester duna salaris slep. Despues di COVID-19 por bai atendé tur esaki.

31 Kiko ta e diferensha entre kontrakt, trabou fiho, 0-uren ora di pidi i risibí sosten aworaki?

No ta hasi diferensha den tiponan di kontrakt. Tur hende ku pa motibonan di COVID-19 a pèrdè trabou por apliká riba e Noodfonds. Unless ku e kompania mes hasi un petishon pa haña sosten pa por mantené tur hende na trabou. Pa esaki por yama 4340300 òf e personanan ku a pèrdè trabou bai soaw.mobi kaminda bo por registrá.

32. SVB por saka e hendenan for di ziekte wet?

Nò. Den e kuadro di Ziektewet/Ongevallenverzekering pa tantu e trahador komo e doño di trabo tin un komponente ku tur dos ta pagando pa kubri e loonderving. Dus mirando ku tur dos partido ta pagando e prima, SVB ta obligá di paga e loonderving i no por saka e hendenan for di Ziektewet. Dokternan mester determina si un hende ta malu i no disidí pa un motibu ekeonómiko pa saka un hende for di Ziektewet. Esei no por. Ta komprendibel ku mester evitá ku e hendenan lo kobra tantu via di Noodfonds komo via di SVB pa loonderving. Pero zowieso ora ku SVB hiba pèrdida ta Gobiernu tin ku kubri  esakinan.


23 di mart 2020

Kontesta riba preguntanan hasi durante dianan ku a pasa.

  1. Mi no ke  kore riesgo pa mi salú na trabou. Mi por traha for di kas?K: Gobièrnu ta urgi pa mas tantu posibel pa traha for di kas. Semper konsultá esaki promé ku bo superior. 
  2. A bin un karantène obligatorio di 14 dia pa tur residente ora nan regresá Kòrsou for di eksterior. Kiko esaki ta nifiká p’ami?K: Gobièrnu no a obligá residente ku ta regresá Kòrsou pa  bai den karentène obligatorio. Gobiè rnu si ta úrgi e personanan aki pa keda kas mas tantu posibel durante 14 dia. Evitá ku bo ta sosialisá ku otronan pero netamente aislá bo mes for di otro. Pidi otronan por ehèmpel pa hasi kompras pa bo. 
  3. Mi ta sintí mi malu. Portá mi tin Coronavirus? Pero mi ta yamando e dòkter di warda pero e no ta hisa telefon. Kiko mi tin ku hasi?K: Yama liña 9320 ku ta habrí 7 dia pa siman di 1 te 5’or di atardi.
  4. Mi mester ‘schrijf uit’ for di kranshi pasobra mi tin planeá pa bai biba na Ulanda pero Kranshi ta será i mi tin ticket kaba. Kon mi ta hasi?K: Kranshi tin orarionan adaptá. Pero wak bon si bèrdat bo por sali bai biba otro país aworaki. Pa mas informashon subi website di Gobiernu.cw, e pagina di Facebook Gobièrnu di Kòrsou, INFO84 i Liña 9320 pa mas informashon.
  5. Ken ta hasi e kontrolnan den Horeca?K: MEO en koperashon ku Polís ta hasi e kontrolnan. Si siudadanonan mira  violashon di e medidanan por yama 917 i Kuerpo Polisial lo pone òrdu i plama e hendenan i asta sera e lugá si ta nesesario. Pa mas informashon  tokante e medidanan den HORECA, subi riba website gobiernu.cw, e pagina Facebook Gobièrnu di kòrsou, INFO84 i Liña 9320.
  6. Mi ta biba na Ulanda i un famia di mi a fayesé. Mi por bin entiero?K: Gobièrnu di Kòrsou a tuma e desishon ku solamente residente por bin Kòrsou. 
  7. Mi ta biba aki na Kòrsou i un famia di mi a fayese. M’a tende ku mi no por bai entiero sin invitashon, esei ta kuadra?K: Gobièrnu di Kòrsou en koperashon ku e kasnan funeraria a tuma algun medida èkstra di prekoushon pa evitá plamamentu di e Coronavírùs. A tuma e desishon ku solamente un grupo selektá i limitá por atendé e entiero.  Ta solamente riba invitashon por bai entiero. Si bo no ta riba e lista di invitado, bo no por presensiá e entiero. Esaki ta konta tantu pa na kas di funeraria komo na santana. Pa mas informashon tokante di e medidanan aki subi  riba website gobiernu.cw, pagina di facebook Gobièrnu di Kòrsou, INFO84 i Liña 9320.
  8. Ta hopi druk den supermerkado. Kon mi ta hasi praktiká Distansia Sosial?K: Supermerkadonan entre otro mester kontrolá kuantu hende ta drenta na mésun momento, pone strepi den hanchinan i na kahera pa yuda hende tene distansha sosial. Ta bon pa komo visitante bo mes tambe tene bo mes na e reglanan. Esaki ta parti di e palabrashonnan entre doñonan di supermerkadonan i Gobièrnu di Kòrsou. Pa mas informashon tokante di e medidanan ak subi riba e website gobiernu.cw, pagina di facebook gobiènu di kòrsou, INFO84 i liña 9320.
  9. Mi ke papia ku un persona tokante mi kaso spesífiko. Ken mi por yama i na kua number?K: Entrante djaluna 23 mart ta habri e liña di informashon Liña9320. E liña ta reservá solamente pa preguntanan ku tin di haber ku e Coronavirus. Nan ta habri 7 dia pa soiman di 1 pa 5’or di atardi.
  10. Mi no tin internet na  kas pero mi ke keda na altura di último desaroyonan. Kon mi por hasi esaki?K: Entrada  djaluna 23 Mart ta reintrodusí kanal 84 (Flow/TDS), INFO84, kaminda ta pasa tur konferensha di prensa, último desaroyonan i informashon ta keda ripití durante 24 ora largu. Ku esaki bo ta keda na altura di tur informashon gubernamental ku tin di haber ku Coronavirus.  
  11. Dikon ta laga residentenan ku retour ticket sigui drenta Korsou?K: Gobièrnu a stipulá ku residentenan mester por bini kas. Pero ta hasi esaki na un manera responsabel i tur residente ku yega ta bai den karantène boluntario pa 14 dia na su mes kas. Ta keda monotoriá diariamente dor di e tim di GGD.
  12. Dikon nos no ta pone un Toke de keda?K: Gobièrnu ta tuma pasonan kalkulá, basa riba evaluashon kontínuo pa tuma desishon di forma di eskalashon: Un toke de keda no ta fásil. E tin di haber ku derechonan di siudadanonan ku ta basá riba nos konstitushon. Dus tantén ku ta posíbel, ta sigui ku eskalashon den fase i ta evaluá kada biaha si ta nesesario pa bini ku medidanan mas fuerte. 
  13. Mi a bai para kombersá na un toko i polis a bin plama nos. Esaki por?K:Tin un ‘Samenscholingsverbod’. Esei ta enserá ku polis tin e outoridat pa kibra grupo for di otro i manda tur hende kas. Tur esaki pa kumpli ku Distansha Sosial.
  14. Dikon no ta pone tur hende huntu den karantena?K: No ta un bon idea pa pone tur hende huntu. Si tin hende ku deripiente ta desaroyá síntoma, e por pega sobrá hende tambe. 
  15. Dikon nos no ta tèst tur hende ku bin di afó?K: Esaki no tin sentido pa hasi mirando ku hende ku no tin síntoma lo tèst negativo. E tèstnan no ta dje fásil pa yega na dje dor ku e males ata plama rònt mundu. Mester reservá e tèstnan pa personanan ku tin síntoma, pa wak si ta Coronavirus of algu otro manera influenza. 
  16. Mas i mas mi ta lesa tur kaminda ku un hende sin síntoma por afektá un otro hende tòg. Esaki ta klòp?K: Tur dia ta siña mas di e viro aki i awor a detektá ku posiblemente djis promé ku e síntomanan presentá, probablemente un hende por pega un otro hende tòg. Dus mirando ku nos niun sa ki ora esaki por tuma lugá, ta enfatisá pa praktiká e reglanan di distansha sosial. 

Preguntanan hopi hasí na Kas di Kòrsou na Hulanda

  1. Mi ta residente di Kòrsou i mi ta di vakashon na Ulanda, mi por bai bek? Si ta sí, kua ta e stapnan ku mi mester tuma? (unda mi tin ku mèldu, kua dokumentu mi tin mester tin ets.)?
    K: Si. Gobièrnu di Kòrsou a laga e espasio aéreo habrí pa residentenan di Kòrsou  ku tin un ticket di regreso i un sédula bálido.  Esaki ta solamenten posibel ku na momentu ku nan sali di biahe nan no tin síntoma  di grip, of ku ta parse grip òf algu ku por parse di COVID-19, Coronavirus.
  2. Mi ta di vakashon na Ulanda, pero mi no tin mi sédula huntu kumi. Kon mi por prueba ku mi ta residente di Korsou?
    K: Usa e lenk  https://bit.ly/39VcVifj, yena e formulario i sigui e instrukshonnan. E solushon aki ta drenta na vigor pa buelonan for di djarason 18 di mart 2020. Sigui pa mas informashon  Facebook di Gobièrnu di Kòrsou i subi e wèpsait
  3. Mi ta residente di Ulanda i mi ta di vakashon na Kòrsou, mi por biaha pa Ulanda bèk ainda? Si ta si kua ta e pasonan ku mester tuma i (unda mi tin ku mèldu, kua dokumentu mi mester tin ets.)?
    K: Si. Esaki ta posibel. Buelonan pa Ulanda ta sigui normal segun e skema di buelonan i por biaha segun e fecha riba bo ticket.
  4. Te ki dia e espasio aereo ta keda será pa Oropa?
    K: Gobièrnu a stipulá ku esaki ta keda será te ku  próksimo aviso.
  5. Ta laga Ulandesnan ku ta bula via di otro ruta i destinashonnan (pues via Panama, Costa Rica, ets.)? si drenta Kòrsou?
    K: No. Gobièrnu a stipulá ku ta solamente residentenan di Kòrsou por drenta Kòrsou.
  6. Mi ta biba na Ulanda pero mi mester bin Kòrsou pa motibunan familiar (entiero/ malesa di famia) of negoshi. Mi por bula bin Kòrsou?
    K: No. Gobièrnu di Kòrsou a stipulá ku niun persona ku no ta residente por lo pronto no por bin Kòrsou mas.
  7. Mi a kita  nòmber kaba for di gemeente na Ulanda i lo ma bai Kòrsou pa biba. Mi por bula bin Korsou?
    K: Gobièrnu a stiplá ku solamente residentenan di Kòrsou lo por bula bin Kòrsou. Pero den e kaso áki nos ta rekomendá tuma kontakto ku Kas di Kòrsou pa mas informashon.
  8. Kon ta keda monitoriá e hendenan ku ta yega Kòrsou for di Ulanda? Nan tin ku bai den quarantaine òf ta test e personanan?
    K: Gobièrnu a stipulá ku tur residente na yegada na Kòrsou, sin síntoma tambe ta drenta karantène obligatorio pa 14 dia i ta dunanan informashon di numbernan di kontakto dado kaso nan bira malu. Ta separá esnan ku na yegada di e buelo a bira malu, for di sobrá i nan ta hibanan un luga pa tèst i tene nan aislá.
  9. Mi ta un residente di Ulanda.  Si aki dos siman mi bula bin Kòrsou pa vakashon, mi por regresá?
    K: Gobièrnu a stipulá ku si bo no ta residente di Kòrsou bo no por bini Kòrsou mas.
  10. Mi ta un residente di Kòrsou. Si mi bula bai Ulanda pa vakashon aki 2 siman, mi por regresá?
    K: Entrante 18 di mart  niun hende tin mag di bula bai den eksterior mas.
  11. Mi tin ku hasi kompras den supermerkado I botika mi tin mag di sali? 
    K: Gobièrnu a stipulá ku pa den supermerkado i botika tambe ta mantené distansia di 1-3 meter. Denter di poko lo bin ku medidanan adishonal den e próksimo dianan.
  12. Mi ta un Ulandes i aworaki mi ta na Kòrsou pa stage/trabou i mi ta ketubai ingeschreven na Ulanda. Mi por kita mi nòmber i bai bek?
    K: Si bo no ta uitgeschreven di Ulanda bo no por schrijf in aki na Kòrsou .Esei kemen ku por lo pronto lo bo bula bai bek. Tuma kontakto ku bo agensia di viahe pa mas informashon.
  13. Si mi kumpra un ticket aworaki di bai so pa Ulanda mi por sali for di Kòrsou? E kontesta ta mesunkos pa yu di Kòrsou i Ulandes?
    K: E kontesta no ta meskos pa Yu di Kòrsou i Ulandes. Gobièrnu a stipulá ku a sera espasio aéreo pa tur yu di Kòrsou ku ke biaha. Ulandesnan si ainda por bula bai Ulanda bèk. Pero keda pendienta pa posibel kambionan di medidanan.
  14. Te ki dia tin buelo pa Kòrsou i Ulanda pa buska personanan ku ta pegá afó?
    K: Esei ta difisil pa konfirmá pa motibu ku tur dia tin kambionan den e medidanan tantu na Kòrsou komo na Ulanda. Nos ta sugerí pa keda monitoriá e kanalnan di komunikashon di gobièrnu pa kambionan. Ta rekomendá pa hasi esaki mas pronto ku ta posibel.
  15. Kua dokumentunan mi tin ku mustra ora mi bula pa Ulanda?
    K: E dokumentunan ku normalmente bo mester tin ku ta bo pasport.
  1. Kiko mi por ferwagt pa ku e kontròlnan na yegada na Schiphol? Mi por drenta  si mi tin un ticket di ida huntu kus u prueba di kanselashon for di registro? Mi mester bai den isolashon den mi kas?
    K: Te ainda ta posibel pa bula pa Ulanda pero nos ta sugerí pabo tuma kontakto ku e aerolínea pa mas informashon tokante di prosedura di Schiphol.
  2. Seramentu di skolnan Kiko ta desishon di Gobièrnu di Kòrsou pa ku seramentu di skolnan relashoná ku corona vírùs?Riba 15 di mart 2020, Gobiernu a disidí ku:
    • Lo sera tur skol parsialmente pa 1 siman (5 dia di trabou) entrante djamars 17 di mart te ku djaluna 23 di mart komo medida di prekoushon.
    • E desishon aki ta konta pa enseñansa di fundeshi i sekundario (avansá) , inkluso skolnan privá. E no ta konta pa enseñansa superior (universitario) ku ta keda enkurashá pa tuma medidanan di prekoushon nesesario. E ta konta pa krèshnan tambe. Den kaso di eksepshon pa krèshnan, mester den konsulta ku Ministerio di Enseñansa. 
    • Na e momentunan aki no tin indikashon ku e riesgo di kontaminashon di Coronavirus pa Kòrsou ta haltu i e virùs NO a plama riba Kòrsou. A tuma e desishon di sera skol komo un medida di prekoushon, NO paso riesgo a subi drástikamente, pero pa duna skolnan tempu pa halsa e nivel di protekshon higieníko i pa ta mihó prepará. 
    • P’esei tambe a tuma e desishon pa sera parsial. Gruponan i studiantenan ku tin ku prepara pa prueba di EFO (grupo 8) òf èksamen na skol avansá ta ekskluí for di esaki, pa evitá  lo kai atras i por sufri konsekuensianan desproporshonal riba termino largu. E riesgo di kontaminashon di Coronavirus pa Kòrsou no ta asina haltu na e momentunan aki, ku no por responsabilisá e efekto desproporshonal riba studiantenan ku mester pasa èksamen òf otro pruebanan.
    • Pa direktivanan i maestronan esei ta nífika ku nan mester ta disponibel na tur momentu. Esei por nifiká ku ta kontinuá ku sierto trabounan di forma adaptá p’asina fasilitá mas tantu ku ta posibel ku e impakto riba enseñansa ta minimal i ku skolnan i maestronan mes lo usa e tempu pa ta mihó prepará pa tur posibel senario. Tur personal mester keda na disposishon i lo risibí instrukshon di kabes di skol, lo kual por inkluí instrukshon pa tei fisikamente presente na skol (por ehempel pa reunion di preparashon of evaluashon).
    • Lo evaluá e desishon aki riba djaweps 19 di mart.  Si ta nesesario Gobièrnu di Kòrsou lo anunsiá kualke desishon nobo basá riba e último desaroyonan i e nesesidat pa sigui òf amplia e medida. 
    Dikon a sera skolnan for di djamars pa studiantenan?Na e momentunan aki no tin indikashon ku e riesgo di kontaminashon di Coronavirus pa Kòrsou ta haltu i e virùs NO a plama riba Kòrsou. Basá riba e echo ei, por tuma e desishon ku ta sera skolnan den tempu i no di inmediato entrante djaluna. Tambe por sera skolnan parsialmente, ku eksepshon di gruponan di prueba di EFO (grupo 8) òf èksamen na skol avansá. E rason prinsipal pa sera skolnan ta komo un medida di prekoushon, pa duna tempu i espasio dor di baha e aglomerashon di studiante i personanan, p’asina skolnan por ta mihó prepará pa e medidanan di higiena. Riba djaluna e skolnan lo sigui normal p’asina por hasi preparashonnan nesesario i duna informashon na nan mes personal i na mayornan. Dikon a sera skolnan parsial i no kompletu? Na e momentunan aki no tin indikashon ku e riesgo di kontaminashon di Coronavirus pa Kòrsou ta haltu i e virùs NO a plama riba Kòrsou. Basá riba e echo ei, por tuma un desishon ku ta sera skolnan parsialmente, ku eksepshon di gruponan di prueba di EFO (grupo 8) òf èksamen na skol avansá. Gruponan i studiantenan ku tin ku prepara pa prueba di EFO (grupo 8) òf èksamen na skol avansá ta ekskluí for di esaki, pa evitá nan lo kai atras i por sufri konsekuensianan desproporshonal riba termino largu. A tuma e desishon aki mirando ku e riesgo di kontaminashon di Coronavirus pa Kòrsou no ta asina haltu ku por responsabilisá e efekto desproporshonal riba studiantenan ku mester pasa prueba di EFO na skol di fundeshi òf èksamen na skolnan avansá.Kiko seramentu di skol ta nifiká pa direktiva i maestronan di skol? A tuma e desishon di sera skol komo un medida di prekoushon, pero e situashon di riesgo médiko no ta alarmante na e momentunan aki. No tin indikashon ku e riesgo di kontaminashon di Coronavirus na Kòrsou a oumentá. E rason prinsipal pa sera skolnan ta komo un medida di prekoushon, pa duna tempu i espasio dor di baha e aglomerashon di studiante i personanan p’asina skolnan por ta mihó prepará i pa halsa e nivel di protekshon higieniko. Pa direktivanan i maestronan esei ta nífika ku nan mester ta disponibel na tur momentu. Esei por nifiká ku ta kontinuá ku sierto trabounan di forma adaptá p’asina fasilitá mas tantu ku ta posibel ku e impakto riba enseñansa ta minimal i ku skolnan i maestronan mes lo usa e tempu pa ta mihó prepará pa tur posibel senario. Tur personal mester keda na disposishon i lo risibí instrukshon di kabes di skol, lo kual por inkluí instrukshon pa tei fisikamente presente na skol (por ehempel pa reunion di preparashon of evaluashon). Kiko ta bai pasa despues di un (1) siman ku skolnan ta será? Djaweps 19 di mart lo evaluá e desishon relashoná ku seramentu parsial di skolnan. Si ta nesesario Gobièrnu di Kòrsou lo anunsiá kualke desishon nobo basá riba e último desaroyonan i e nesesidat pa sigui òf amplia e medida. Pa mas informashon por tuma kontakto via: Whats app 564 0440Email: owcs.communicatie@gobiernu.cw Sigui FB Gobiernu di Kòrsou Website: www.gobiernu.cw 

Kontesta riba preguntanan hopi hasi en general

Kiko ta e situashon aktual na Kòrsou pa ku e coronavírùs nobo? 

Ainda no tin niun kaso di e coronavírùs nobo na Kòrsou. Na aeropuerto Hato ta evaluá di unda e  hendenan ku yega ta bini. Si durante nan biahe nan tabata na un di e paísnan kaminda tin transmishon ekstenso di e malesa kousá pa e coronavírùs nobo i nan ta bon di salú (kemen no tin síntoma), ta pone nan na altura di kiko mester hasi si nan desaroyá síntoma denter di 14 dia; e ora ey nan tin ku keda kas, tuma kontakto ku nan dòkter di kas of GGD na number 564-0101

Dado kaso un hende yega for di un area di riesgo haltu i e tin síntoma di posibel infekshon di e vírùs ta apartá e persona aki inmediatamente i GGD ta hasi evaluashon di e posibel kaso. Den kaso ku tin sospecho grandi ku por trata di un hende infektá ku e e coronavírùs nobo, ta sigui e proseso di isolá e persona i hasi tèst pa wak si en berdat ta trata di e coronavírùs nobo.  

Aktualmente nos ta den e fase di detektá un posibel kaso, si esaki presentá, i kontené esaki pa evitá ku e malesa por sigui plama lokalmente. 

Kua ta e paisnan/lugarnan ku tin transmishon ekstenso di e vírùs?

te ku dia 10-03-2020 ta e siguiente lugarnan tin transmishon ekstenso: 

  • China (inkluso Hong Kong i Macau);
  • Iran; 
  • Singapore; 
  • Sur Korea; i
  • parti nort di Italia.

Si bo tabata na un di e lugarnan ariba menshoná i bo desaroya sintoma denter di 14 dia ku bo a bin bek, bo mester keda kas, yama bo dòkter di kas (òf GGD na number 564-0101) i splika ku bo a kaba di bin for di biahe.

Preferibelmente no bai bishita e luga/paisnan menshoná tampoko si no ta estriktamente nesesario.

Keda alerta pa posibel kambionan den e lista aki ku ta keda publiká pa medio di komunikado di prensa ofisial i/o riba website di gobiernu: www.gobiernu.cw

Kiko ta e sintomanan ora bo tin e coronavírùs nobo?

E malesa COVID-19  ku ta keda kousa pa e corona vírùs nobo ku tin aworaki, i e ta komparabel ku un grip. Bo ta haña keintura (mas ku 38°C), tosamentu, nistermentu i malestar general. Den mayoria kaso e persona ta bira bon den 1 pa 2 siman. Den kasonan mas severo di e malesa, por desaroya problema pa hala rosea (rosea kòrtiku) i pulmonia, ku ta rekerí atenshon médiko. 

Un hende ku no tin sintoma por infektá otro hende ku e malesa COVID-19?

E coronavírùs nobo ta pasa di hende pa hende primordialmente dor di tosa òf nister. E persona ku tosa of nister ta saka gotanan ku e vírùs ku e otro den su serkania por inhalá i asina e tambe por haña e malesa. Un otro manera di transmishon ta ora e gotanan ku vírùs kai riba un superifisie òf opheto, i un otro hende mishi ku e gotanan aki i despues mishi ku su kara (wowo, nanishi òf boka) e mes por introdusí e vírùs den su kurpa. Te asina leu ku por a investigá e vírùs nobo aki, e posibilidat di pasa e vírùs sin ku un persona tin sintoma ta hopi chikí. 

E vírùs nobo ta mas peligroso ku un grip komun?

Komo ta trata di un vírùs nobo i ainda e ta den e fase ku e ta plamando rònt mundu, no tin sufisiente investigashon sientífiko ainda kon e vírùs aki ta bai desaroyá. Te ainda tur e datonan no ta raportá i mester wak tambe tur e datonan di esnan ku a haña e malesa di forma leve i a bira bon sin a bishitá dòkter.  

Kon peligroso e malesa COVID-19 aki ta?

Di lokual ta konosí di tur e  pashèntnan ku ta registrá ku a haña e malesa COVID-19, 17% a haña síntomanan severo. Mas o menos  entre 0,5% i 3% di hende registra ku a haña COVID-19 a fayese. Probablemente e sifranan aki lo kambia den transkurso di tempu pasobra e hendenan ku a haña e malesa di forma leve no ta kontá den e registrashon di pashènt.

Tin tratamentu pa e malesa COVID-19 kousá pa e coronavírùs nobo?

No tin tratamentu spesífiko pa e malesa. Sí por trata e síntomanan ku e malesa COVID -19 ta trese ku ne; por ehempel por duna paracetamol pa baha keintura o suministrá oksígeno na e pashènt ku tin rosea kortiku/problema pa hala rosea. 

Kiko ta e periodo di inkubashon pa e vírùs nobo aki? 

Periodo di inkubashon ta kuminsa konta for di ora bo kontagiá ku e vírùs te ora e síntomanan manifestá. Pa e vírùs aki e periodo di inkubashon ta kalkulá na máksimo 14 dia. Kemen si bo kontagia awe ku e vírùs probablemente denter di 14 dia lo bo por haña un ke otro síntoma. 

Kon largu e vírùs ta keda biba pafó di e kurpa?

Un vírùs semper mester di un kurpa humano (òf di animal) pa sobrebibí i multipliká. Pafó di e kurpa e vírùs por keda aktivo pa un tempu limitá. Den kaso di e vírùs corona nobo aki, ainda no ta konosi kuantu tempu e ta keda aktivo pafó di e kurpa. 

Por pasa e coronavírùs via di plaka di papel òf moneda?

E chèns ku bo ta keda infektá ku e vírùs via di sen (di papel òf moneda) ta hopi chiki. Komo e vírùs ta nobo ainda no por bisa e kantidat di tempu eksakto ku e vírùs ta keda aktivo riba opheto o superfisie. Ademas ta ora bo mishi ku e gotanan ku vírùs i bo hiba bo man na bo kara (wowo, nanishi i boka) bo tin chens pa infekta bo mes ku e vírùs.

Kuantu tempu ta dura pa rekuperá despues ku bo haña e malesa COVID-19? 

Ta depende kon severo e síntomanan ku e persona haña di e malesa, kon lihé e ta rekupera. Hendenan ku a haña síntomanan leve, ta rekupera mayoria bes mas lihé (den algun dia). Serka hendenan ku a keda hospitalisá, esaki por dura mas largu (un par di siman) . 

Kon infeksioso e malesa ta durante e periodo di inkubashon?

E malesa ta pasa di hende pa hende generalmente via tosamentu i nistermentu. Te ainda e transmishon di e vírùs promé ku e persona tin síntoma ta hopi limitá. Lokual si ta deskribí ta ku mas malu e pashènt ku coronavírùs ta, mas tantu vírùs e ta plama. 

Kua ta e síntomanan ku e malesa COVID-19 ta duna?

Síntomanan di COVID-19 ta keintura (mas ku 38° C) i kehonan di e via respiratorio manera tosamentu, rosea kòrtiku ku por bira un kos mas serio manera pulmonia. 

Kon ta preveni plamamentu di e coronavírùs nobo?

E medidanan di prevenshon mas importante ku hende tin ku tuma pa evitá e vírùs di plama ta masha simpel. Ta e mesun medidanan ku ta konta pa tur vírùs ku ta kousa kualke grip tambe. 

Ta importante pa sigui e reglanan básiko di higiena:

  • Laba man frekuente ku awa ku habon (si no tin disponibel usa handsanitizer ku minimo 60% alkohòl)
  • Tosa i nister den doblá di bo kokoti òf usa lensu di papel i tira esaki afó mesora, kaba laba man.
  • Tene distansha (mínimo 1½ pa 2 meter) for di hende ku ta visibelmente malu

Kiko ta e rekomendashonan pa hende ku tin otro malesanan kaba manera por ehèmpel asma i malesa di suku. 

E mesun reglanan básiko di higiena ta konta pa e personan aki tambe esta: laba man frekuentemente ku awa ku habon, tapa bo tos i nister i tene distansia for di hende ku ta malu. 

Mi por haña COVID-19 si mi bestel artikulo for di China?

Vírùsnan no por sobrevivi hopi tempu pafó di kurpa di hende òf di animal. E tempu ku nan ta keda aktivo riba karton òf otro material i ophetonan ta limita. Otro vírùsnan di e famia CORONA no ta plama asina i no tin niun motibu di pensa ku esaki no ta konta meskos pa e coronavírùs nobo aki. 

E coronavírùs nobo aki ta plama via airu?

Ora tosa of nister e vírùs ta sali for di garganta, nanishi o pulmon. E vírùs ta bai den airu den forma di gota chikitu ku no ta keda ‘zweef’ den airu liber, nan ta kai. Ta si inhalá e gotanan aki of mishi ku nan i kaba pasa man na kara (wowo, nanishi òf boka) por keda infektá ku e vírùs.

Mi ta preokupa i mi ke tèst pa e coronavírùs nobo.

Por tèst hende solamente si e sintomanan a manifesta kaba. Prome ku e sintomanan manifestá no tin sufisiente vírùs ta sirkulá den e kurpa i e tèst lo no demostrá presensia di e vírùs di e kurpa. Ademas pa por tèst un persona mester kumpli ku e definishon di un kaso sospechoso.

Kiko ta pasa ora ta sospechá ku un persona tin COVID-19?

Si ta sospecha un hende ku e tin e malesa COVID-19, e tin ku keda kas i yama dòkter di kas (of GGD na number 564-0101). Ta evalua e persona su kehonan, si e a biaha resientemente of si e tabatin kontakto ku un hende ku tin e malesa COVID-19 kaba. Si tin indikashon pa esey lo hasi e tèst nesesario pa wak si e persona tin e vírùs. Tanten e persona ta keda isolá i ta dune instrukshon di kuido. Personal di GGD ta keda vigilá e situashon di salú di e pashènt te ora e bira bon o si dado kaso e bira mas malu e dòkter ta indika ki ora tin ku hospitalisá e pashènt. 

Na e momentu ku e resultado di e tèst ta konosi i resula ku e persona tin COVID-19, lo investiga e hendenan ku tabatin kontakto serkano ku e persona pa wak si nan tambe a kontagiá i ta dunanan tambe instrukshon.

Kon Korsou a prepara pa COVID-19?

  • Ekspertonan riba e tereno aki di Ministerio di GMN a prepara un asina yamá “draaiboek” kon pa atende ku e Coronavírùs nobo.  A komunika ku entidatnan internashonal ku eksperitisio riba e tereno aki manera WHO, PAHO, CDC, RIVM, ECDC, CARPHA.
  • A indentifiká partnernan stratégiko, informánan i asesoránan si tabata nesesario ku nan plan kon pa atende ku COVID-19. E partnernan aki ta por ehèmpel aeropuerto (CAP), Haf, laboratorio (ADC), hospital (CMC), dòkternan di kas, spesialistanan, SVB i Arbo-consult pero tambe otro departamentunan di gobiernu manera Directorado di Desaster (DRR) i Directorado di informashon i komunikashon (DCV). 
  • A duna informashon na otro entidatnan ku probablemente lo bai tin di haber ku e malesa aki manera CHATA i CTB
  • Konhuntamente ku otronan a traha informashon, na diferente idioma, tokante e malesa pa publiko en general i pa gruponan spesífiko manera turistanan. 
  • A train gruponan spesífiko ku ta bai atende ku posibel pashèntnan di COVID-19 manera enfermeranan di GGD i di Curaçao Medical Center (CMC) i personal di Fundahson  Kuido di Ambulance (FKA).